情人节的来历及祝福语等---王崇芳网文二则

anniespera

一、

洋“情人节”和中国“情人节”的译法

在世界语学习论坛上有朋友提出“中国的情人节”怎么译的问题，并且问：可不可以译成la ĉina valentina festo？这是一个值得讨论的问题（尽管中国到现在还没有一个公认的“情人节”）。

《现代汉语词典》没有收“情人节”这个词。但我们可以从其他资料中查得有关这个词语的信息：这是一个世界情侣的节日，源于欧美国家，在每年公历2月14日。通常称为圣瓦伦丁节。在这一天情侣们互赠贺卡和书信或玫瑰花，表达爱意。

我编写的《汉语世界语大词典》稿中收有这个词：

【情人】[qíngrén] amat(in)o; amant(in)o ◇ ～节la Valentena Festo (1a 14-a de februaro); la tago de Valenteno

《新版世界语插图大词典》（NPIV）给我们提供了有关la Valentena Festo的一些背景资料：

Valenteno: Vira nomo, i.a. de sanktulo[i1] , je kies festo (la 14a de Feb.) laŭkrede la birdoj pariĝa[i2] s; tial ĉi tiu tago estas en diversaj landoj okazo por interŝanĝi amdeklaro[i3] jn. 瓦伦丁：男子名，尤指一位圣徒的名字。据信在其节日（2月14日）鸟儿都在交尾；因而这一天在各国就被当作（情侣们）相互表达爱意的机会。

据我所掌握的资料，2月14日之所以成为“情人节”，其实与那位基督教圣徒没有直接关系，只是因为他的殉教日在那一天，而2月14日原是古罗马传统的鸟类择偶日，2月15日又是古罗马的牧神节（Luperkalo），一个与爱情有关的节日。由于巧合，la tago de Valenteno （2月14日）就成了情人节。

以上谈的是是洋情人节。中国情人节虽然还没有得到有关方面的正式认可，但民间公认是在每年阴历的七月七日，也就是有着牛郎织女美好传说的七夕节。关于这个节日，《汉语世界语大词典》稿中收有几个相关的词条：

【七夕】 [qīxī] la sepa vespero de la sepa lunkalendara monato (kiam, laŭ la legendo, la Knabobovisto 牛郎 kaj la Teksistino 织女 renkontiĝas unu fojon en jaro en la galaksio[i4] ) ——参见“牛郎织女” [Niúláng Zhīnǚ]

【牛郎织女】 [Niúláng Zhīnǚ] ①(牛郎星和织女星) La Bovpaŝtisto kaj la Teksistino (geamantoj en la ĉina mitologio identigitaj kun la steloj Altairo kaj Vego, kiuj estas disigitaj de la Ĉiela Rivero, la Lakta Vojo, kaj estas permesitaj renkontiĝi nur unu fojon en ĉiu jaro, en la sepa tago de la sepa lunkalendara monato, kiam pigoj formas ponton por ili el siaj korpoj) ②(分居两地夫妻) geedzoj devigitaj vivi en malsamaj partoj de la lando

【鹊桥】 [quèqiáo] <神话> Pigoponto (la ponto formita el pigoj super la Ĉiela Rivero, la Lakta Vojo, kiu ebligas al la la Knabobovisto kaj la Teksistino renkontiĝi en la sepa tago de la sepa monato de ĉiu lunkalendara jaro) ——参见“牛郎织女” [Niúláng Zhīnǚ]

那么，“中国情人节”究竟应该怎样翻译呢？知道了“Valentina Festo”的来由后，我们当然就不会再借用它来翻译中国的情人节了。我以为可以拟译为“la (ĉina) Festo de Geamantoj”或“la (ĉina) Am-Festo”(la sepa de la sepa lunkalendara monato)。这样译是否恰当，请大家发表意见。

---

[i1]sanktulo: 圣人，圣徒



[i2]parigxi: 【动】交尾，交配



[i3]amdeklaro: （= amesprimo）爱情的表白



[i4]galaksio: 【天】①银河系，银河 ②星系

anniespera

二、

Du Bondeziroj ĉe la Valentena Festo

（情人节祝语两则）

Jen du bondeziroj ĉe la Valentena Festo:

ĉinstila:
Ke ĉiu paro da geamantoj kuniĝu kiel geedzoj! 愿天下有情人终成眷属。

Esperantostila:
Ke ĉiu “li” havu sian “ŝi”. (aŭ: Ke ĉiu “ŝi” havu sian “li”.)

La Esperantostila devenas de la Zamenhofa proverbo “Ĉiu ‘li’ havas sian ‘ŝi’” el Proverbaro Esperanta. Jen la grupo 348, en kiu ĝi klasifikiĝ[i1] as:

348.    Edzeco 婚姻
348.01  Naskiĝas fianĉino por sia fianĉo. 未婚妻为未婚夫而生。（意为：天生的一对未婚夫妇。）
348.02  Edzo kaj edzino — ĉiela difino. 夫与妻，天所配；天作之合。
348.03  Fianĉon de l' sorto difinitan forpelos nenia malhelpo. 命中注定的未婚夫，怎么赶也赶不走。
348.04  Ĉiu “li” havas sian “ŝi”. 人人都会找到伴侣；人各有偶
348.05  Multaj svati[i2] ĝas, feliĉulo edziĝas. 众多的人求婚，幸运的人结婚。（意为：婚姻要讲缘分。）

---

[i1]klasifiki: (tr) ①（按系统）分级，分等，分类 ②【植】【动】分类 ③（= rangxi）【铁】分类编组 ④（邮件）分拣



[i2]svatigxi: 求婚
svati: (tr) 给…做媒，说亲