【越位】 [yuèwèi] ①(超越职权) superi [transpasi] sian pozicion aŭ rangon: 僭权~ agi transpasante siajn rangon kaj aŭtoritaton ②<体> (指球赛中的越位犯规) ofsajdo* (en iaj pilkludoj, punenda situacio, en kiu iu ludanto havigas al si avantaĝon sin lokante sur la tereno en maniero malpermesita de la reguloj
朋友们可以发现,我在这里从英语中引进了一个新词“ofsajdo”。这是不得已而引进的,因为我找遍旧版与新的《世界语插图大词典》(PIV kaj NPIV),都没有找到可以用来表达“越位”这个概念的适当的词语。引进新词,当然要对新词的词义作简明的界定。上面的释义,译成汉语是“在某些球戏中应予判罚的一种情况,即某一队员在球场上处于规则禁止的有利位置)。也许有朋友觉得这个释义过于简单,为什么不能像《现代汉语词典》(第5版)那样具体地说明“……同队的另一队员如果在对方半场内,并在球的前方或攻方队员与对方端线(球场两端的界线)之间、对方队员少于2人,都是越位”呢?我也试着将《现代汉语词典》的释义译成世界语作为“ofsajdo”的释语。但后来发现,这个释义只适用于足球规则。我特意查阅了体育书籍中有关冰球、橄榄球、曲棍球赛中越位的规定,发现它们并不完全相同,所以又重新改用这个简短的、能适用于有越位规则的各种球赛中的定义。
我手中有一份关于“ofsajdo”的详细释义的材料,现附在下面,供有兴趣的朋友们参阅:
ofsajdo* = speciala situacio en iuj pilkludoj, punenda pro tio, ke per ĝi iu ludisto havigas al si avantaĝon.
Dum piedpilkado estas en ofsajdo tiu ludisto, kiu troviĝas sur la kontraŭula duonkampo kaj kiu en la momento, kiam la pilko estas priludata de alia ludisto, staras pli proksime al la golejlinio ol la pilko, escepte se du ludistoj de la defendanta teamo staras ankoraŭ pli proksime al la golejlinio ol li.
Dum hokeo ĉiu senpilka ludisto estas en ofsajdo, se ne troviĝas almenaŭ tri defendantaj ludistoj, aŭ iu el liaj sam-teamanoj kun la pilko, pli proksime al la golejlinio ol li. La fakto de la ofsajdo mem ne estas punenda, krom se per tiu pozicio la ludisto havigis al si avantaĝon, aŭ malfavore influas la ludon de la kontraŭulo. La ludisto ĉesis esti en ofsajdo, se unu el la kontraŭulaj ludistoj kun rezulto priludis la pilkon.
Dum glacihokeo la regulo pri ofsajdo postulas, ke atakanta ludisto rajtas transiri unua el sia teamo la mezlinion aŭ la linion de la ataka zono nur, se la disko jam pli frue [antaŭ li] transpasis la ruĝan resp. bluan linion. Se li transpasas pli frue ol la disko li estas en ofsajdo. Same ekzistas ofsajdo, se iu ludisto el iu ajn triono pasigas la diskon en alian trionon al samteama ludiso, kiu en la momento de la pasigo ne restadis en la triono de la pasiganto.
Dum akvopilkado estas en ofsajdo tiu, kiu restadas ene de la 2-metra linio de la kontraŭulo, escente se li troviĝas post la linio de la pilko, kiu estas imagita linio triranta la pilkon paralele kun la golejlinio