佛学世界语社区

 找回密码
 立即注册
搜索
热搜: 活动 交友 discuz
查看: 4771|回复: 3
打印 上一主题 下一主题

(转帖)王崇芳之---《汉语世界语大词典》中的“数字”

[复制链接]
跳转到指定楼层
楼主
发表于 2010-7-20 17:32:35 | 只看该作者 回帖奖励 |倒序浏览 |阅读模式
《汉语世界语大词典》作为双语词典,不同于一般的汉语语文词典。后者只须提供释义,使词典使用者领会字义和词义就够了;而前者的使用者(除操非汉语的使用者外)一般对所查的字或词的含义已经有大致的了解,他们查词典的主要目的是为了寻求把一个字或词在具体的上下文中如何用世界语在写作或翻译中确切的表达出来。因此,如果对单字词条和多字词条只用世界语作简单的译释,是远远不能满足汉世词典使用者的需要的。我长期学习和使用世界语有一个体会,即教会我们用世界语遣词造句的不是语法规则,而是词典中那些生动具体的、可供我们写作和翻译时模仿使用的丰富例句。基于这一切身体会,我在编写《汉语世界语大词典》的过程中总是把自己放在词典使用者的角度上尽可能多收例句,为读者“排忧解难”。
数字是语言中的最基本的词汇。它们使用频率极高,用法也颇灵活。《汉语世界语大词典》在各数字词条中都尽可能把数字的各种用例收进各有关词条中,让读者在活的语言中体会和模仿数字在各种场合下的具体用法。
回复

使用道具 举报

沙发
 楼主| 发表于 2010-7-20 17:32:58 | 只看该作者
一 [yī] ①(数目) unu; unua: ~加~等于二。 Unu kaj [plus] unu faras du. / ~匹马 unu ĉevalo / ~瓶牛奶 unu botelo da lakto / ~万~ dek unu mil / 三千~ tri mil cent / 二十~年 dudek unu jaroj / 一百○~天 cent unu tagoj / 《~千零~夜》 La Mil kaj Unu Noktoj / ~营~连 la Unua kompanio de la Unua bataliono / 五月~日 la unua de majo / ~等奖 unua premio / 棉纺~厂 Kotonŝpinejo N-ro 1 ②(仅只一个) unu sola; unuopa: ~枪就打中了目标 trafi la celon per unu sola pafo / 你~个人行吗? Ĉu vi povas fari la tutan laboron tute sola? / 通道狭小,一次只容~人通过。 La pasejo estas tiel mallarĝa, ke oni povas trapasi ĝin nur unuope laŭvice. ③(某一) iu; unu: 有~天 iun [unu] tagon / 有~次 iun [unu] fojon; foje / 我在~篇文章里见过这个隐喻。 Mi iam vidis tiun ĉi metaforon en iu [unu] artikolo. ④(同一) sama: 这不是~码事。 Tio ne estas la sama afero. / ~根藤上的苦瓜 amaraj kukurboj de la sama tigo — homoj kun la simila amara pasinteco / 军民~家。 La armeo kaj la popolo estas de la sama familio. / 他跟他爸爸~个模样。 Li estas la portreto de sia patro. (z) / 意见不~。 La opinioj diferencas. ⑤(另一) alia; ankaŭ: 汞溴红~名红汞。 Merbromino estas nomata ankaŭ merkurokromo. ⑥(整个) tuta: ~冬 dum la tuta vintro / 下了~天的雪。 Neĝis la tutan tagon. / 我~夜都睡得很好。 Mi bone dormis la tutan nokton. / 他~脸的土。 Lia vizaĝo estas kovrita de polvo. / ~屋子的人听到了这个消息都欢腾起来。 Ĉiuj, kiuj estis en la ĉambro, ekĝojegis ĉe la aŭdo de la novaĵo. ⑦(每一;每次) ĉiu; ĉiufoje: 四个小组,~组五人 kvar grupoj kun kvin homoj en ĉiu / ~小时七十公里 sepdek kilometroj en horo / 他们~提起他都赞不绝口。 Ĉiufoje, kiam ili parolas pri li, ili superŝutas lin per laŭdoj. ⑧(专一) koncentrita; tutkore: ~心~意 tutkore kaj tutanime ⑨(表示动作是一次或短暂的) (uzata por indiki, ke la ago okazas nur unu fojon aŭ daŭras mallonge): 向某人笑~笑 ekrideti al iu / 请等~等。 Atendu momenton. / 歇~歇吧! Ripozu momenton! / 出去走~走 iri eksteren por iom promeni / 咳~声 fari ektuson / 让我看~眼。 Lasu min rigardi iom. 或 Lasu al mi ĵeti rigardon al ĝi. / 打某人~巴掌 doni al iu vangofrapon ⑩(用在动词或动量词前,表示先做某个动作,下文说明动作结果) (uzata antaŭ verbo aŭ verba mezuro por indiki agon sekvatan de rezulto): 他~跳就越过了障碍物。 Per eksalto li transpasis la obstaklon. / 他~脚就把球踢进了球门。 Per unu piedbato li enĵetis la pilkon en la golejon. / 经他这么~说,大家又都有信心了。 Liaj vortoj refirmigis nian memfidon. / 医生~检查,果然是肺炎。 La ekzameno de la kuracisto konfirmis, ke ĝi estas pneŭmonio. ⑾(用在动词或形容词前,表示动作、变化是突然出现的或是彻底的) (uzata antaŭ verbo aŭ adjektivo por indiki la subitecon aŭ ĝisfundecon de ago aŭ ŝanĝiĝo en la situacio): 那马猛然~惊,直立起来。 Subite la ĉevalo ektimiĝis kaj baŭmis. / 这部电影值得~看。 Tiu ĉi filmo valoras spektadon. / 喜讯传来,大家精神为之~振。 Ĉies spirito estis levita de la ĝojiga novaĵo. ⑿<助><书>(用于某些词前加强语气) (uzata antaŭ iuj vortoj por emfazo): 事态严重,~至于此! Kiu kredus, ke la afero povis fariĝi tiel serioza! / 吏呼~何怒,妇啼~何苦!(杜甫) Kiel kolere kriis la oficiroj, kaj kiel korŝire ploris la virino! ⒀<乐>(中国民族音乐音阶上的一级) noto de la gamo en gongĉepu-o (公尺谱), respondanta al 7 en la percifera muzika noltacio ——注意:“一”字单用或在一词一句末尾念阴平。在去声字前念阳平,如“一半”。在阴平、阳平、上声字前念去声,如“一天”,“一年”,“一点”。为简便起见,本词典中以“一”字起首的词条,“一”字都注阴平。

二 [èr] ①(基数词) du: ~两茶叶 du ljang-oj da teo / ~~得四。 Duoble du faras kvar. 或 Du per du estas kvar. / 一百〇~ cent du / 一百~ cent dudek / 三千~ tri mil ducent ②(序数词) dua; due: 一月~日 la dua de januaro / 卷~ volumo Ⅱ, la dua volumo / ~路公共汽车 aŭtobuso n-ro 2 / ~楼 unua etaĝo / 中国共产党十二届~中全会 la dua plena sesio de la Centra Komitato de la Dekdua Kongreso de la Komunista Partio de Ĉinio ③(两样) malsama: 不~价 unika prezo; unu prezo por unu varo
回复 支持 反对

使用道具 举报

板凳
 楼主| 发表于 2010-7-20 17:33:41 | 只看该作者
三 [sān] ①(三个) tri: ~米 tri metroj / ~七二十一。 Trioble sep faras dudek unu. 或 Tri per sep estas dudek unu. / 一百~ cent tridek / 一百零~ cent tri / ~倍 trioblo / ~分之一 triono / ~岁小孩 trijara infano / ~幕喜剧 komedio en tri aktoj / ~色旗 trikolora flago / ~中全会 la tria plena sesio de la centra komitato ②(多) pluraj; (多次) plurfoje: 再~考虑 ree kaj ree [foj-refoje] konsideri / ~弯九转 (plena de) kurbiĝoj kaj fleksiĝoj

四 [sì] ①(数目) kvar: ~本书 kvar libroj / ~五二十。 Kvaroble kvin faras dudek. 或 Kvar per kvin estas dudek. / 二百~ ducent kvardek / 二百零~ ducent kvar / ~倍 kvaroblo / ~分之一 kvarono / 下午~时 je la kvara horo posttagmeze / ~路纵队 kolono de kvaroj / ~发动机喷气式飞机 kvarreaktora aviadilo ②<乐> noto de la gamo en gongĉepu-o (工尺谱), respondanta al 6 en la percifera muzika notacio

五 [wǔ] ①(数目) kvin: ~公斤 kvin kilometroj / ~~二十~。 Kvinoble kvin faras dudek kvin. 或 Kvin per kvin estas dudek kvin. / 一百~ cent kvindek / 一百零~ cent kvin / ~个班 kvin klasoj / ~班 la kvina klaso / 第~卷 la kvina volumo; la volumo Ⅴ / ~岁小孩 kvinjara infano / 二月~日 la kvina de februaro / ~路公共汽车 aŭtobuso n-ro 5 / ~楼 kvara etaĝo / ~倍 kvinoblo / ~分之一 kvinono ②<乐> noto de la gamo en gongĉepu-o (工尺谱), respondanta al 6 en la percifera muzika notacio

六 [liù] ①(数目) ses: ~个班 ses klasoj / ~班 la sesa klaso / 十月~日 la sesa de oktobro / 查理第~ Karlo Ⅵ / ~分之五 kvin sesonoj ②<乐> noto de la gamo en gongĉepu-o (工尺谱), respondanta al 5 en la percifera muzika notacio

七 [qī] ①(数目) sep: ~公斤 sep kilogramoj / 第~页 paĝo sep / 第~天 la sepa tago / ~路公共汽车 aŭtobuso de la linio 7-a / ~~四十九。 Sepoble sep faras kvardek naŭ. 或 Sep per sep estas kvardek naŭ. / ~分之三 tri seponoj / 世界~大奇观 la Sep Mirindaĵoj de la Mondo ②(人死后每隔七天祭奠一次,直到第四十九天为止,共分七个“七”) ĉiu sepa tago post ies morto, en kiu oferado aŭ memoriga ceremonio estas farata, ĝis kvardek naŭ (sepoble sep) tagoj estas pasintaj; memoriga ceremonio de (ĉiu) septaga periodo: 头[三]~ la memoriga ceremonio de la unua [tria] septaga periodo ——注意:“七”字在去声前念阳平,如“七月” [qíyuè],“七位” [qíwèi]。为简便起见,本词典以“七”字起首的词条,“七”字都注阴平。
回复 支持 反对

使用道具 举报

地板
 楼主| 发表于 2010-7-20 17:34:12 | 只看该作者
八 [bā] ①(数目) ok: ~个班 ok klasoj / ~公斤 ok kilogramoj / ~~ 六十四。 Okoble ok faras sesdek kvar. 或 Ok per ok estas sesdek kvar. / 一百零~ cent ok / 一百~ cent okdek / 三千~ tri mil okcent / ~年抗战 la ok-jara Kontraŭjapana Rezistmilito ②(顺序) oka; oke: ~班 la oka klaso / 中国共产党~届二中全会 la dua plena sesio de la Centra Komitato de la Oka Kongreso de la Komunista Partio de Ĉinio / ~点钟 la oka horo / 三月~日 la oka de marto —— 注意:“八” 字在第四声前念第二声,如“八卦” [báguà],“八月” [báyuè]。为简便起见,本词典中以“八”字起首的词条,“八”字都注阴平。

九 [jiǔ] ①(数目) naŭ: ~~八十一。 Naŭoble naŭ faras okdek unu. 或 Naŭ per naŭ estas okdek unu. / 一百~ cent naŭdek / 一百?~ cent naŭ / ~连 la naŭa kompanio / ~车间 laborejo n-ro 9 ②(自冬至起每九天为一个“九”) ĉiu el la naŭ periodoj de naŭ tagoj ekde la vintra solstico ③(表示多数) multaj; multenombraj: 三弯~转 kun multaj kurbiĝoj / ~曲桥 zigzaga ponto

十 [shí] ①(基数词) dek: ~五个人 dek kvin homoj / ~个~个地数 kalkuli per dekoj / 三~是三的~倍。 Tridek estas dekoble tri. / 生产在五年中增加到~倍。 La produktokvanto dekobliĝis en kvin jaroj. / ~年计划 dekjara plano ②(序数词) deka: ~周年纪念 la deka detreveno / 五月~日 la deka de majo ③(表示达到顶点) plejsupra: ~成 centprocenta

百 [bǎi] ①(数目) cent: 五~人 kvincent homoj / 三~五十四元 tricent kvindek kvar jŭan-oj / ~分之五十 kvindek procentoj / 第一~ centa / 第一~页 paĝo 100 / 一~来册 ĉ. cent ekzempleroj ②(多) granda nombro da: ~花盛开。 Cent specoj de floroj pompe floras. / ~忙之中 malgraŭ multeokupiteco

千 [qiān] ①(数目) mil: 两~人 du mil homoj / ~年古树 miljara arbo / 一~零一 mil unu / 《一~零一夜》 La Mil kaj Unu Noktoj / ~分之一 milono / 成~上万的旅游者 miloj kaj miloj da turistoj ②(喻多) mil; granda nombro da: 我已经说过一~遍了。 Mi jam ripetis ĝin milfoje. / 人们提出了~百条意见。 Oni faris amasojn da proponoj. / ~百年来的梦想 malnova revo de mil jaroj; miljara revo / ~层糕 milfolia [tavoligita] kuko

万 [wàn] ①<数> dek mil: 十~ cent mil / ~分之一 dekmilono ②(很多) granda nombro da; miriadoj da: ~事~物 miriadoj da estaĵoj; la tuta naturo / ~里长空 vasta serena ĉielo; vastega [senlima] spaco ③<副>(绝对) (uzata kun negacio) absolute: 你~不可对他讲。 Vi absolute ne [Vi neniel] povas diri tion al li.

亿 [yì] cent milionoj: 八~元 okcent milionoj da jŭan-oj / 十~ mil milionoj; miliardo

兆 [zhào] ①(预兆) antaŭsigno; aŭguro; aŭspicio: 不祥之~ malbona antaŭsigno [aŭguro]; malfavora aŭspicio ②(预示) antaŭsigni; esti antaŭsigno de io; anonci: 瑞雪~丰年。 Ĝustatempa [favora] neĝo anoncas abundan jaron [promesas riĉan rikolton]. ③(百万) miliono; mega-: ~达因 megadino / 千~ miliardo; biliono; giga- / 千~电子伏 gigaelektronvolto ④<旧>(一万亿) miliono da milionoj; duiliono; biliono

点 [diǎn] ④(小数点) decimala komo: 三~儿五 (3.5) tri komo kvin; tri kaj kvin dekonoj / 三~儿〇八 (3.08) tri komo nul ok; tri kaj ok centonoj

加 [jiā] ①(合在一起) plus; kaj; adicii: 二~三等于五。 Du plus tri faras kvin. 或 Du kaj tri estas kvin. / 将a,b相~ adicii a kaj b / 苦干~巧干 labori tutforte kaj kun lerteco ②…

减 [jiǎn] ①(去掉) subtrahi; minus: 十~八等于二。 Dek minus ok faras du. 或 Ok el dek estas du. ②…

乘 [chéng] ①… ④<数> obligi; multipliki: 五~以三等于十五。 Kvinoble tri faras dek kvin. 或 Kvin (multiplikite) per tri estas dek kvin.

除 [chú] ①… ④<数> dividi: 六十一~以四得十五余一。 Sesdek unu dividite per kvar faras dekkvin, restas unu. / 九能被三~尽。 Naŭ estas dividebla sen resto per tri. ⑤…

【整除】 [zhěngchú] <数> dividi (nombron) sen resto; ekzakte dividi; esti alikvota parto de: 十六能被八~。 16 povas esti ekzakte dividita per 8. / 8可以[不能]~24 [25]。 8 estas alikvota [alikvanta] parto de 24 [de 25]. / 非~部分 alikvanta parto ◇ ~部分 alikvota parto



转自http://www.elerno.cn/bbs/dispbbs ... 2770&page=6
回复 支持 反对

使用道具 举报

您需要登录后才可以回帖 登录 | 立即注册

本版积分规则

QQ|Archiver|小黑屋|手机版|佛学世界语网

GMT+8, 2024-4-19 14:32 , Processed in 0.065217 second(s), 14 queries .

Powered by Discuz! X3.4

© 2001-2017 Comsenz Inc.

快速回复 返回顶部 返回列表