（转帖）王崇芳之---“superbrili”是“日食，月食，食”吗？

anniespera

《世界语汉语词典》在第104页上将“superbrili”译为“【天】日食，月食，食”。这又是一个明显的错译。


什么是天文现象的“食”？按《现代汉语词典》（第5版）的释义，“食”就是“月球走到地球太阳之间遮蔽了太阳，或地球走到太阳月球之间遮蔽了月球时，人所看到的日月亏缺或完全不见的现象。”前者是日食，后者是月食。这是人所共知的现象。那么世界语中的“superbrili”是不是有这样的词义呢？我们先来分析一下这个派生词的构成。作词根用的动词“brili”意思是“发光”，“super-”在这里作前缀，意思是“超过、胜过”。“superbrili”是一个及物动词，它的词义应该是“以自身的光超过”，可引申作“使黯然失色”、“使相形见绌”讲。由此可见，“superbrili”的词义与“食”无关。我们可以在《世界语插图大词典》（PIV）在第1048页上查得“superbrili”这个词的世界语释义：“superi per sia brilo”。可惜当时的《世界语汉语词典》的编者没有认真阅读这个定义，以致造成了误译。顺便说一下，《世界语汉语词典》在另一处，即在第860页上，把“superbrili”译为“照耀”。两处译语，竟然没有一处译对，这不能不使人感到遗憾！


现在举一个“superbrili”的具体用例：


有一首译成世界语的赞美耶稣的诗（LAŬDO AL JESUO ）这样唱道：


Belas la floroj, belas pli la homoj,

Dum la freŝa, juna fort'.

Jen ni forpasos, belon postlasos,

Sed Jesu savas nin de l' mort'.


Teran belecon kaj ĉiel-helecon

Superbrilas Via bel'.

Mia Savanto, Dia Peranto,

Mia nura amo-cel'!


另外，这个词也被应用在我所编写的《汉语世界语大词典》中。例如：


【闭月羞花】 [bìyuè-xiūhuā] (pp virino) esti tiel bela, ke eĉ la luno kaŝas sian vizaĝon kaj la floroj hontruĝiĝas ĉe la vido de ŝi; (pp virina beleco) superbrili [paligi] la lunon kaj hontigi la florojn


【失色】 [shīsè] ①(失去本来色彩) perdi sian koloron; senkoloriĝi: 这些壁画已年久～。 Tiuj ĉi murpentraĵoj jam senkoloriĝis kun la paso de la tempo. ②(面色苍白) paliĝi: 大惊～ paliĝi de teruro ③(见绌) esti superbrilata: 相形～ esti superbrilata [lasi sin eklipsi] de iu [de io]; esti pala kompare kun


转自http://www.elerno.cn/bbs/dispbbs ... mp;amp;star=1#43063